Son dönemde bazı medya organlarında Türk Telekom hakkında yanlış bilgi ve rakamlara dayalı iddialar yer almaktadır. Kamuoyunun doğru bilgiye erişimini sağlamak ve Türk Telekom'a ilişkin gerçekleri paylaşmak amacıyla doğru bilgi ve rakamlarla söz konusu iddialara yönelik bir açıklama yapma gereği görülmüştür. Bu açıklamada, yalnızca Türk Telekom hakkındaki yanlış bilgileri düzeltmek ve yapılacak tüm yorumların da doğru bilgiler kullanılarak yapılması amaçlanmıştır. Açıklamamızda Türk Telekom'un hissedarlarına ya da onlara finansman sağlayan diğer kurumlara yönelik iddialar hakkında taraf olmadığımızdan ötürü herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.
İDDİA 1: "…Üstüne üstlük bugünün parası ile 22 milyar temettüyü cebe attılar… Adamlar kredi ödemedikleri gibi 5.7 milyar dolar yani bugünün parasıyla 22 milyar lirayı cebe attılar!"(1)
GERÇEK:
Türk Telekom, özelleştirmeden bu yana ana hissedarı OTAŞ'a 10.6 milyar TL temettü ödemiştir.
- Özelleştirme sonrası 2006 yılından 30 Eylül 2017’ye kadar geçen sürede Türk Telekom Grubu toplam net kârı 19.6 milyar TL, söz konusu dönemde toplam brüt temettü tutarı 21.4 milyar TL’dir.
- 21.4 milyar TL’nin 10.6 milyar TL’si OTAŞ, 9.0 milyar TL’si Hazine, 1.8 milyar TL’si ise halka açık kısma düşen tutardır.
- Bu rakamlara Kamuyu Aydınlatma Platformu ve websitemizden ulaşılacağı gibi aşağıdaki tablodan da incelenebilir.
Türk Telekom, Türkiye’ye özelleştirmeden bu yana gururla 81 milyar TL katkı sağlamıştır. 6.55 milyar USD karşılığında %55’i özelleştirilen Türk Telekom, özelleştirme sonrası 2005 yılı sonundan 30 Eylül 2017’ye kadar geçen sürede; Kamu maliyesine toplam 46.7 milyar USD karşılığı 81 milyar TL nakdi fayda sağlamış olup kırılımı aşağıdaki gibidir. Özetle Türkiye’nin lider bilgi ve iletişim teknolojileri şirketi Türk Telekom, özelleştirmeden bu yana Türkiye’nin dijital dönüşümüne yaptığı yatırımların yanı sıra devletimize de 81 milyar TL’lik katkı sağlamıştır.
* USD tutarları, her yılın TL tutarının ilgili yılın ortalama kuru ile USD'ye çevrilmesi sonucu bulunmuştur.
** Sektörel vergiler ÖİV, Hazine ve BTK Katkı Payları, Evrensel Hizmet Fonu ve Haberleşme vergilerinden oluşmaktadır.
*** Diğer vergiler, KDV, muhtasar ve damga vergilerini içermektedir.
**** 9,0 milyar TL tutarındaki gelir vergisi stopajı dahil brüt toplam temettü tutarları ile hisse satış sözleşmesine istinaden Hazine’ye aktarılan 1,4 milyar TL’lik ödemeyi oluşturmaktadır.
***** 2008 yılında yapılan halka arz gelirinden oluşmaktadır.
"Toplam borç yükü 21 milyar TL'yi aştı... Türk Telekom'un 2017 yılı 3'üncü çeyrek sonuçlarına bakıldığında; 6.6 milyar liralık kısa vadeli, 15.2 milyar liralık uzun vadeli olmak üzere toplam 21 milyar 660 milyon liralık borç yükü bulunuyor." (2)
GERÇEK:
Türk Telekom’un 30 Eylül 2017 itibariyle toplam borcu 15.4 milyar TL’dir ve net borcun FAVÖK’e oranı sağlıklı 1.96 seviyesindedir.
Kamuyu Aydınlatma Platformu ve resmi websitemizde paylaştığımız 30 Eylül 2017 hesap dönemi finansal sonuçlarına göre şirketimizin finansal borcu kısa vadeli 2 milyar TL, uzun vadeli 13.4 milyar TL olmak üzere toplam 15.4 milyar TL’dir. Yazıda, ticari borçlar da finansal borçmuş gibi gösterilmiştir. Ticari borç, faaliyetlerin olağan akışında tedarikçilere olan / şirket işletmeye dair borçlardır ve finansal borç gibi gösterimi yanlıştır. Bu tip ticari borçlara karşın şirketin ticari alacakları olduğu ve yine 30 Eylül 2017 itibariyle toplam 2.8 milyar TL nakdi olduğu da unutulmamalıdır.
Şirketlerin borçluluğuna yönelik analizler yapılırken dünyada net borcun FAVÖK’e oranına bakılmakta ve şirketlerin borçluluk büyüklükleri bu şekilde kıyaslanmaktadır. Türk Telekom’un 30 Eylül 2017 itibarıyla bu Net Borç / FAVÖK oranı 1.96 olup, bu oran aşağıdaki tabloda görüleceği üzere Telefonica (İspanya merkezli global bir telekom şirketi), Telecom Italia, KPN (Hollandalı telekom firması), France Telecom gibi yabancı muadil firmaların oranının altında seyretmektedir.
Kaynak: Bloomberg,
Türk Telekom rakamları 3Ç '17 finansallarına aittir. Diğer operatörlerin rakamları açıkladıkları son finansallara aittir.
İDDİA 3:
"Yatırım dediğin satışın yüzde 15'ini ancak buluyor. Bu yıl bu oranın ilk altı ayda yüzde 9'a kadar düşmesi de ibret verici" (3)
GERÇEK:
Türk Telekom, özelleştirmeden bu yana lisans ödemeleri dahil toplam 29 milyar TL yatırım yapmıştır ve yatırımın o zamandan bu yana üretilen satış gelirlerine oranı yüzde 20'dir. 2017'nin ilk dokuz ayında ise bu oran tabloda da görüleceği gibi yüzde 19'dur.
İDDİA 4: "Şirketin büyümesi gerekirken değerinin yarısına düşmesinin yanı sıra özelleştirme sonrasında kurumda çalışan 18 bin 500 kişilik istihdam yok edildi. Çalışan sayısı düşürüldü. İnsanlar işsiz kaldı." (4)
GERÇEK:
- Türk Telekom hisse senedi getirisi aşağıdaki grafikte de görüleceği gibi halka arz tarihi 15 Mayıs 2008'den 4 Aralık 2017'ye kadar %120 getiri sağlamıştır.
*Halka arzdan 4 Aralık 2017'ye kadar, temettü düzeltmesi yapılmış
- İstihdam konusunda ise Özelleştirme tarihi itibari ile Türk Telekom personel sayısı 52.128 kişi idi. 30 Eylül 2017 itibari ile ise 33.095'dir. Özelleştirme zamanında çalışanlardan 6.170 tanesi halen aktif olarak çalışıyor. 18.032 kişi başka kamu kurumlarına nakil oldu. 12.483 kişi emeklilik haklarının yanı sıra teşvik uygulaması ile ayrılmış olup 5.011 kişi de emeklilik sebebiyle ayrıldı. Dolayısıyla, insanların işsiz kaldığına yönelik iddialar gerçeği yansıtmamaktadır.
Kaynaklar*:
(1,2,3,4) Sözcü Gazetesi'nde 15 Aralık 2017 tarihinde yayınlanmıştır
*İddia ve sorular, yazılardan aynen alınmıştır.
Türk Telekom hakkındaki iddialara yönelik düzeltme - 1
Türk Telekom hakkındaki iddialara yönelik düzeltme - 2